Met het aanbreken van de vakantieperiode gaan honderdduizenden weer op weg naar het zuiden. Zij doorkruisen, zonder zich daarvan nog bewust te zijn, de grote slagvelden van Europa. De borden langs de weg worden met grote snelheid gepasseerd.
In Reims herdachten onlangs Merkel en Hollande het vijftigjarige bestaan van de Frans-Duitse vriendschap. Zij deden dit voor de kathedraal van Reims, waar ruim 1.500 jaar geleden een kleine basiliek stond waarin de eerste Frankische koning Clovis (Chlodovech) werd gedoopt door bisschop Remigius. Deze bisschop behoorde tot de Gallo-Romaanse adel en zo gingen Gallo-Romanen en Frankische Germanen op in het nieuwe Frankische Rijk. Niet lang daarna viel het uiteen, om 300 jaar later nog eenmaal herenigd te worden onder de Frankische keizer Karel de Grote.
De avond voorafgaand aan de herdenking werden ongeveer veertig kilometer verderop ongeveer veertig Duitse oorlogsgraven uit de Eerste Wereldoorlog vernield. Het betrof graven van de 18de infanteriedivisie, die daar gelegerd was in 1915 en 1916. De soldaten uit deze divisie waren afkomstig uit Sleeswijk-Holstein, destijds een onderdeel van het Koninkrijk Pruisen. Harde gevechten werden onder andere geleverd rond het nabijgelegen gehucht Souain.
Het ruige gebied rond Souain werd in de herfst van 1915 door de Fransen op de Duitsers heroverd, waardoor een omgewoeld gebied inclusief loopgraven beschikbaar kwam om het eerste Franse prototype van een tank te testen. De test vond in januari 1916 plaats met een tractor voorzien van boilerplaten en het bleek een succes. Vijfentwintig jaar later kwamen de tanks van de andere kant.
Reims ligt in de euroregio Champagne-Ardenne, waar het inkomen ongeveer 2% onder het Europees gemiddelde ligt. Het is een van de meer welvarende regio’s in Frankrijk, maar tien jaar geleden lag het inkomen nog meer dan 10% boven het Europese gemiddelde. Met uitzondering van Luxemburg voltrekt zich bij alle oprichters van de huidige Unie dit proces van relatieve daling. Vreemdelingenhaat kan dan ondergronds gaan.
In 1962 waren het De Gaulle en Adenauer die elkaar in de armen vielen. Het Karolingische project bleek een succes en dat was misschien niet zo vreemd, met een Fransman die geboren werd in Rijsel (Lille) en een Duitser die geboren werd in Keulen. Adenauer zag als burgemeester van Keulen in 1918 dagenlang een verslagen leger ordelijk over de Rijnbruggen trekken. Vijfentwintig jaar later was de orde weg en stond alleen nog de Dom overeind. De Gaulle kende datzelfde Duitsland als krijgsgevangene in Ingolstadt. Vijfentwintig jaar later en niet ver van Rijsel waren zijn superieure tanks niet in staat de Duitse tankmacht te breken.
Nu, in 2012, ligt het allemaal wat verder uit elkaar. Hollande is geboren in Rouen (Normandië) en Merkel in Hamburg, maar opgegroeid in de DDR – voormalig Pruisisch gebied. Europa is dan ook een stuk groter geworden en het blijft een zeer bijzonder project. Het project is zo bijzonder, dat een premier van een middelgroot land weet te melden dat Europese conflicten nu echt verleden tijd zijn.
Wij rijden zonder grenscontroles naar het zuiden en verkopen onze tanks (of proberen dat althans). Maar de wolf staat altijd voor de deur. Zelfs na honderd jaar is het jonge mannen, die weggerukt werden uit hun leven aan de Oostzeekust om vervolgens ver van huis te sneuvelen, niet gegeven rust te krijgen.
Ontmoetingen op de slagvelden van weleer zijn belast met het verleden en blijven bepalend voor onze toekomst.
allthingseconomic.wordpress.com 